螺旋

螺旋(右手回り
巻き貝類の多くは螺線構造をもっている

螺旋(らせん、: helice, : helix)とは、3次元曲線の一種で、回転しながら回転面に垂直成分のある方向へ移動(上昇または下降)する曲線である。螺線(らせん)とも。英語の helix はギリシャ語の ἕλιξ が語源で、ラテン語の helice(ヘリケー)を経由して英語に導入された。「螺」は「ラ」「にし」と読み、タニシ(田螺)やサザエ(栄螺)のような巻き貝貝殻を意味する。

2次元曲線の渦巻も螺旋・螺線と呼ぶことがある。渦巻と区別するために、3次元曲線の螺旋を弦巻線または蔓巻線(つるまきせん)と呼ぶことがある。

日本の数学界では、慣用的に螺旋を弦巻線、螺線を渦巻線の意味で使っている[1]

以下では弦巻線(ヘリックス)について述べる。

数学的表現

媒介変数 を使って次のように表せる。では右手回りを表す。

円筒座標を使えば、もっと単純に表せる。

上記の設定の場合、曲率 及び捩率 はそれぞれ

となる。

渦巻と螺旋

螺旋を平面に投影すると渦巻となる。

日本では螺旋をヘリックスではなくスパイラルと捉えていることが多く、日常的にも定着している。

ヘリックスとスパイラルの混同は英語でも見られる。例えば、螺旋階段の英語表記は「helix staircase」だけでなく「spiral staircase」もある。

また、螺旋を平面に投影すると、渦巻の一種の双曲螺旋となる。

渦巻と螺旋との比較
  渦巻 螺旋(弦巻線)
英語 spiral helix
ラテン語 spira helice
次元 2次元曲線 3次元曲線
蚊取り線香一様螺線)、アンモナイトの殻(対数螺線)、ロールケーキ アサガオつるコイルばね常螺旋)、DNA二重螺旋)、ねじ

なお、各種の代数螺旋対数螺旋も英語ではスパイラルと呼ばれている。

  • 代数螺旋 - 代数的な式で表される螺旋を代数螺旋という(以下参照)[2]
    • アルキメデスの螺旋(Archimedes' spiral)
    • 放物螺旋(Parabolic spiral)
    • 双曲螺旋(hyperbolic spiral)
    • リチュース螺旋
  • 対数螺旋(logarithmic spiral) - 等角螺旋(equiangular spiral)やベルヌーイの螺旋ともいう[2]。特に黄金比に関連するものを黄金螺旋(golden spiral)という[2]

螺旋の例

一覧

ギャラリー

象徴としての螺旋

螺旋は、運動性や生命力を感じさせる面があるので、芸術作品などにおいては、様々な意味を込めた象徴シンボルとして用いられることも多く、作品のタイトルとなっている例も多い。

また、基本的には繰り返しの構造でありながら、同じ位置をたどらず、例えば無限に上昇する構造を歴史生命になぞらえる例もある。

なお、無限上昇のカノンは別名を螺旋カノンと言い、一つの旋律が繰り返す際に少しだけ音程を高くして始まるようになっており、繰り返すにつれてどんどん音程があがってゆくものである。バッハの「音楽の捧げもの」にその例がある。実際には1オクターブ上がったところで終了させるか、そこで元の音に戻って終了させる。

もちろん実際に無限に上昇するのは不可能であるが、同時発音数が非常に多いか、同じ音量の多数の倍音を含む音色を合成できるシンセサイザーなどを使い、旋律の音程があがるにつれて1オクターブ下に新しく旋律を追加しつつ、聴覚における可聴域と最小可聴値を考慮して十分に広い範囲で旋律を演奏すれば、無限上昇を実感できる。

これを使用した、日本で知られた作品には松武秀樹の「謎の無限音階」やその影響による「BGM」収録の「LOOM/来たるべきもの」などがある。現在の機材であれば、例えば携帯電話搭載のFM音源でも可能なものもある。

出典

  1. ^ 岩波書店岩波数学辞典』第4版
  2. ^ a b c いろいろな曲線の確認”. 北海道算数数学教育会高等学校部会研究部. 2022年12月10日閲覧。

関連項目

外部リンク

Read other articles:

Lambang Gereja Katolik Armenia Patriarkat Kilikia (Latin: Patriarchatus Ciliciae Armenorumcode: la is deprecated ) adalah satu-satunya patriarkat dalam Gereja Katolik Armenia. Katedral Katolik Armenia Santa Elie dan Santo Gregorius sang Iluminator di Beirut, Lebanon, adalah tahta Patriarkat tersebut.[1] Patriarkat tersebut dikepalai oleh Patriark Krikor Bedros XX Gabroyan yang dipilih pada Juli 2015. Referensi Wikimedia Commons memiliki media mengenai Armenian Catholic Patriarchs of Cili…

Ivan Yenin Informasi pribadiNama lengkap Ivan Vladimirovich YeninTanggal lahir 6 Februari 1994 (umur 30)Tinggi 1,80 m (5 ft 11 in)Posisi bermain GelandangInformasi klubKlub saat ini FC Vityaz PodolskKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)2012– FC Vityaz Podolsk 8 (0) * Penampilan dan gol di klub senior hanya dihitung dari liga domestik dan akurat per 14:46, 9 Juni 2012 (UTC) Ivan Vladimirovich Yenin (Rusia: Иван Владимирович Енинcode: ru is deprecated …

Alpen KottianPrancis: Alpes Cottiennescode: fr is deprecated ; Italia: Alpi Coziecode: it is deprecated Monte Viso di Alpen Kottian, dilihat dari RocciameloneTitik tertinggiPuncakMonte VisoKetinggian3.841 m (12.602 ft)Coordinates44°40′18″N 7°15′13″E / 44.67167°N 7.25361°E / 44.67167; 7.25361Letak GeografisNegaraItalia and PrancisStates/ProvincesPiedmont, Rhône-Alpes and Provence-Alpes-Côte d'AzurRange coordinates44°45′N 7°00…

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Oktober 2022. Aridisol adalah kondisi tanah, lingkungan, atau daerah yang kering. Tanah aridisol memiliki kandungan organik rendah.[1] Aridisol mengandung lempung, kalsium karbonat, silika, garam, dan/atau gipsum yang telah terakumulasi.[2] Kutub dingin…

Something in BetweenSutradaraAsep KusdinarProduser Sukhdev Singh Wicky V. Olindo Skenario Titien Wattimena Novia Faizal Pemeran Jefri Nichol Amanda Rawles Naufal Samudra Junior Liem Febby Rastanty Slamet Rahardjo Surya Saputra Amara Lingua Yayu Unru Denira Wiraguna Penata musikJoseph S. DjafarSinematograferRama HermawanPenyuntingWawan I. WibowoPerusahaanproduksi Screenplay Films Legacy Pictures Tanggal rilis27 September 2018Durasi100 menitNegara IndonesiaBahasaIndonesia Something in B…

Untuk orang lain dengan nama yang sama, lihat Firman Muntaco. H.Firman MuntacoS.H., M.H. Bupati Melawi ke-2Masa jabatan13 Januari 2010 – 18 Agustus 2015WakilPanji PendahuluAmbrosius Suman KurikPenggantiHatta (pj.)Panji Informasi pribadiLahir(1958-01-01)1 Januari 1958PontianakMeninggal13 Mei 2020(2020-05-13) (umur 62)PontianakPekerjaanPolitikusSunting kotak info • L • B H. Firman Muntaco, S.H., M.H. (1 Januari 1958 – 13 Mei 2020) adalah bupati Mel…

Cet article est une ébauche concernant un coureur cycliste italien. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?). Pour plus d’informations, voyez le projet cyclisme. Pour les articles homonymes, voir Coppi. Serse CoppiInformationsNaissance 19 mars 1923Castellania CoppiDécès 29 juin 1951 (à 28 ans)TurinNationalité italienneÉquipes professionnelles 1945-1948Bianchi1949-1950Bianchi-Ursus1951Bianchi-PirelliVue de la sépulture.modifier - modifier le code - …

Cam Newton was the Panthers' first ever first-overall selection (2011), and went on to win the AP Offensive Rookie of the Year award. The Carolina Panthers joined the National Football League (NFL) in 1995 as the league's 29th franchise.[1] Their first ever selection was Kerry Collins, a quarterback from Penn State, in the 1995 NFL draft. The team's most recent first-round selection (1st pick overall) was Bryce Young, a quarterback from Alabama, in the 2023 NFL draft. Every year during A…

Ingrandes-sur-Loire redirige ici. Pour les articles homonymes, voir Ingrandes. Ingrandes Vue générale d'Ingrandes (Maine-et-Loire)(la Loire à gauche et la boire de Champtocé à droite). Héraldique Administration Pays France Région Pays de la Loire Département Maine-et-Loire Arrondissement Angers Commune Ingrandes-Le Fresne sur Loire Intercommunalité Communauté de communes Loire-Layon jusqu'à l'adhésion effective à la Communauté de communes du Pays d'Ancenis[1] Code postal 49123 Code…

Real line of position in celestial navigation The circle of equal altitude, also called circle of position (CoP), is defined as the locus of points on Earth on which an observer sees a celestial object such as the sun or a star, at a given time, with the same observed altitude. It was discovered by the American sea-captain Thomas Hubbard Sumner in 1837, published in 1843 and is the basis of an important method in celestial navigation. Discovery of the circle of equal altitude - A New and Accurat…

British economist (born 1942) SirPartha DasguptaGBE FRS FBADasgupta in 2013BornPartha Sarathi Dasgupta17 November 1942 (1942-11-17) (age 81)Dhaka, British IndiaNationalityBritishSpouse Carol Dasgupta ​(m. 1968)​Children3RelativesAmiya Kumar Dasgupta (father)Academic careerInstitutionUniversity of CambridgeLondon School of EconomicsFieldEcological economicsAlma materHansraj College, Delhi (BSc)Trinity College, Cambridge (BA, PhD)DoctoraladvisorJ…

2014 mixtape by ASAP FergFerg ForeverMixtape by ASAP FergReleasedNovember 28, 2014 (November 28, 2014)Length68:44LabelASAP WorldwideProducer Mike WiLL Made-It Clams Casino Big K.R.I.T. Childish Major Philo Cult Crystal Caines Black Jab VERYRVRE DRAM Corey Moor Ducko McFli Stelios Phili Marvel Alexander Daffy Ora Tedd Boyd A+ ASAP Ferg chronology Trap Lord(2013) Ferg Forever(2014) Always Strive and Prosper(2016) Singles from Ferg Forever Doe-ActiveReleased: November 17, 2014 Ferg For…

Government department Indigenous Services CanadaServices aux Autochtones CanadaDepartment overviewFormed2019Preceding DepartmentDepartment of Indian Affairs and Northern DevelopmentJurisdictionCanadaMinister responsiblePatty Hajdu, Minister of Indigenous ServicesDepartment executiveChristiane Fox, Deputy MinisterWebsitewww.sac-isc.gc.ca An ISC service centre in Brantford, Ontario Indigenous Services Canada (ISC; French: Services aux Autochtones Canada; SAC)[NB 1] is one of two department…

Yurihonjō 由利本荘市KotaBalai Kota Yurihonjō BenderaEmblemLokasi Yurihonjō di Prefektur AkitaYurihonjōLokasi di JepangKoordinat: 39°23′09″N 140°02′56″E / 39.38583°N 140.04889°E / 39.38583; 140.04889Koordinat: 39°23′09″N 140°02′56″E / 39.38583°N 140.04889°E / 39.38583; 140.04889Negara JepangWilayahTōhokuPrefektur AkitaPemerintahan • WalikotaTakanobu MinatoLuas • Total1.209,59 k…

Public park in Portland, Oregon, United States Cooper Mountain Nature ParkPrairie at the park with the Nature House in the backgroundTypePublicLocationNear Beaverton, OregonUnited StatesCoordinates45°26′52″N 122°52′24″W / 45.44778°N 122.87333°W / 45.44778; -122.87333Area231 acres (93 hectares)Created2009Operated byTualatin Hills Park & Recreation DistrictStatusOpenWebsiteCooper Mountain Nature Park Cooper Mountain Nature Park is a 231 acres (93 h…

Questa voce o sezione sull'argomento centri abitati della Spagna non cita le fonti necessarie o quelle presenti sono insufficienti. Puoi migliorare questa voce aggiungendo citazioni da fonti attendibili secondo le linee guida sull'uso delle fonti. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Alcañizocomune Alcañizo – Veduta LocalizzazioneStato Spagna Comunità autonoma Castiglia-La Mancia Provincia Toledo TerritorioCoordinate39°54′15.84″N 5°06′20.88″W…

Преднесение креста во время шествия на осляти Преднесе́ние креста́ — в православной традиции — привилегия предстоятеля церкви (в ряде случаев и других архиереев) на несение перед ними во время торжественных церемоний и на богослужениях распятия (предносного креста). …

1962 studio album by Stan Getz FocusStudio album by Stan GetzReleasedLate January 1962[1]RecordedJuly 14, 1961 (#1-3)July 28, 1961 (#4-7; strings)Webster Hall, New York CitySeptember–October 1961 (#2-7; Getz's parts)Location unknownGenreCool jazz, third streamLength38:13 original LP43:41 CD reissueLabelVerveV6-8412ProducerCreed TaylorStan Getz chronology Jazz Jamboree '60(1960) Focus(1962) Jazz Samba(1962) Professional ratingsReview scoresSourceRatingDownBeat[2]AllMusic[…

Theory about the occurrence of mass shootings in relation to media coverage Part of a series of articles on theColumbine High School massacre Location:Columbine High School(Columbine, Colorado) Perpetrators:Eric Harris and Dylan Klebold Victims Cassie Bernall Austin Eubanks Rachel Scott Weaponry Intratec TEC-9 Mini Hi-Point 995 Carbine Savage 67H pump-action shotgun Stevens 311D double barreled sawed-off shotgun Related persons Dave Cullen Sue Klebold Danny Ledonne Sol Pais Bill White Media A Mo…

Thế vận hội Mùa hè lần thứ XXVKhẩu hiệuAmigos Para Siempre (tiếng Tây Ban Nha)Amics Per Sempre (tiếng Catalan)(Mãi là bạn bè)Thời gian và địa điểmQuốc giaTây Ban NhaThành phốBarcelonaSân vận độngSân vận động Olympic Lluís CompanysLễ khai mạc25 tháng 7Lễ bế mạc9 tháng 8Tham dựQuốc gia169Vận động viên9.356 (6.652 nam, 2.704 nữ)Sự kiện thể thao257 trong 25 mônĐại diệnTuyên bố khai mạcQuốc vương Juan C…

Kembali kehalaman sebelumnya