Quảng Yên (tỉnh)

Bản đồ tỉnh Quảng Yên (廣安省) trích từ Việt Nam toàn cảnh dư đồ (越南全境輿圖), năm 1885. Các địa danh ghi theo cột đứng từ đông sang tây: Ngũ Chỉ sơn (五指山), Tư Lặc đồn (思勒屯), Khách Hiên giác (客軒角); Tráng Nham bảo (壯巖堡); Đông Hưng phố (東興痡), Lương Tri bảo (良知堡); Kiếm sơn (劍山), Mang Mang phố (硭硭痡), Bạch Long Vĩ (白龍尾); Phong Phiến sơn (風扇山), Hải Ninh (海寧), Cổ Trà (古茶); Nga Sơn (峩山); Lộ Sào sơn (路巢山), Tiên Yên (先安); Vân Đồn đảo (雲屯島); Sơn Định (山定), Hoành Bồ (横蒲), Tuần Châu sơn (巡州山); Tướng Quân sơn (将軍山); Quảng Yên tỉnh, Nghiêu Phong (堯封); Yên Tử sơn (安子山); Ngọa Vân sơn (臥雲山); Thập Vạn sơn (十萬山), Huyện? Tinh sơn (縣星山); Bản Phảng sơn (扳仿山).

Quảng Yên là một tỉnh cũ ở phía đông Bắc Bộ, Việt Nam. Tỉnh lị là thị xã Quảng Yên bên bờ sông Chanh, nay là thị xã Quảng Yên thuộc tỉnh Quảng Ninh.

Lịch sử

Bản đồ tỉnh Quảng Yên năm 1890

Tỉnh Quảng Yên được thành lập năm 1831, dưới thời Minh Mạng. Trước đó, nó là trấn An Bang thuộc Đông Đạo thời Lê, trấn An Quảng cuối thời Lê đầu thời Nguyễn. Còn gọi không chính thức là tỉnh Đông.

Bản đồ tỉnh Quảng Yên năm 1909

Năm 1906, tách phủ Hải Ninh khỏi tỉnh Quảng Yên lập thành tỉnh Hải Ninh, Fargeas làm công sứ đầu tiên.

Ngày 21 tháng 1 năm 1949, Ủy ban kháng chiến hành chính Liên khu I công nhận huyện Hoành Bồ gồm 10 xã thuộc tỉnh Quảng Yên.

Ngày 5 tháng 10 năm 1949, Ủy ban kháng chiến hành chính Liên khu I lại tách huyện Hoành Bồ khỏi tỉnh Quảng Yên, nhập vào Đặc khu Hồng Gai.

Ngày 7 tháng 11 năm 1949, sáp nhập hai huyện Nam Sách, Kinh Môn thuộc tỉnh Hải Dương và huyện Thủy Nguyên thuộc tỉnh Kiến An vào tỉnh Quảng Yên.[1]

Đầu năm 1950, tỉnh Quảng Yên thuộc Liên khu Việt Bắc (1949 - 1956) và gồm 8 huyện: Chí Linh, Đông Triều, Yên Hưng, Cát Hải, Sơn Động, Kinh Môn, Nam Sách, Thủy Nguyên.

Ngày 4 tháng 3 năm 1950, huyện Thủy Nguyên được sáp nhập trở lại tỉnh Kiến An.[2]

Ngày 22 tháng 2 năm 1955, tỉnh Quảng Yên và Đặc khu Hồng Gai hợp nhất thành khu Hồng Quảng. Khi đó 3 huyện Chí Linh, Kinh Môn, Nam Sách trả về tỉnh Hải Dương, còn huyện Sơn Động trả về tỉnh Bắc Giang.[3]

Ngày 30 tháng 10 năm 1963, khu Hồng Quảng lại sáp nhập với tỉnh Hải Ninh thành tỉnh Quảng Ninh ngày nay.

Hành chính

Hành chính trước Nguyễn

Hành chính thời Nguyễn

Đến năm 1822, thời vua Minh Mạng (1822), xứ An Quảng được gọi là trấn Quảng Yên.

Công ước Pháp Thanh 1887 cắt cho nhà Thanh mũi Bạch Long hay mũi Bạch Long Vĩ (Paklung) thuộc xã An Lương, cùng các làng Trúc Sơn (Tchouck-san), Trường Bình, Đông Hưng (Tong-hing port), Mễ Sơn (米山, Mi-shan), Vạn Vĩ (澫尾 hay 萬尾, Van-mie), Mi Sơn tổng Hà Môn phủ Hải Ninh trên bản đồ năm 1888. Biên giới Việt-Hoa chuyển xuống phía nam, tới cửa sông Bắc Luân (sông Ka Long) ở Hải Ninh (Móng Cái).

Trấn Quảng Yên năm 1831 đổi thành tỉnh Quảng Yên gồm 1 phủ là phủ Hải Đông có 3 châu: Vân Đồn, Tiên Yên, Vạn Ninh và 3 huyện: Yên Hưng, Hoành Bồ, Hoa Phong:

Năm 1832, tách phủ Hải Đông thành 2 phủ:

  • Phủ Sơn Định có châu Vân Đồn và 3 huyện: Yên Hưng, Hoành Bồ, Hoa Phong
  • Phủ Hải Ninh có 2 châu: Tiên Yên và Vạn Ninh.

Các làng xã bị mất về lãnh thổ Trung Quốc sau Công ước Pháp Thanh 1887

Các phần đất Việt Nam thuộc tỉnh Quảng Yên (Quảng Ninh) bị mất về Trung Quốc sau các công ước Pháp-Thanh 1887 và 1995

Công ước Pháp-Thanh 1887, cắt nhiều vùng đất thuộc phủ Hải Ninh của Việt Nam sang Trung Quốc, gồmː

  • Đất nguyên của châu Tiên Yên là các xãː Kiến Diên, Đồng Tông thuộc tổng Kiến Duyên
  • Đất nguyên của châu Vạn Ninhː
    • Tổng Bát Tràng gồm các xã: Bắc Nham, Hoàng Mộng, Tuy Lai, Nật Sơn, Thượng Lại, Cổ Hoằng và Vụ Khê
    • Tổng Vạn Ninh gồm xã An Lương, phố An Lương
    • Tổng Hà Môn gồm xã Vạn Công An Lương (mũi Bạch Long Vĩ), Mễ Sơn (Mi-shan), Vạn Vĩ (Van-mie), Mi Sơn, xã Minh Quí (hay Quý Minh 贵明).

Tỉnh Hải Ninh thời Pháp thuộc

Theo thống kê năm 1891 của Cao ủy Bắc Kỳ, tỉnh Hải Ninh do Rousseau làm phó công sứ, gồm có hai châu Hà Cối, Tiên Yên. Châu Hà Côi gồm có các tổng Ninh Hải, Vạn Ninh, Hà Môn, Bát Trang. Châu Tiên Yên có các tổng Hà Thanh, Đôn Đạt, Kiến Duyên, Hậu Cơ, Bắc Lăng. Vạn Xuân là tên một làng thuộc tổng Vạn Ninh. Tổng Vạn Ninh gồm có các làng Vạn Xuân, Xuân Lạng, Xuân Ninh, Ninh Dương, Vạn Ninh, Đoan Tĩnh, Phục Thiên và Hòa Lạc. Hòa Lạc là tên nguyên thủy của Móng Cái.

Theo Ngô Vi Liễn đầu thế kỷ 20 tỉnh Hải Ninh cóː

Tỉnh Quảng Yên thời Pháp thuộc

Ảnh chụp Quảng Yên của người Pháp với chú thích "Decauville - Tonkin - Quảng Yên - Tramway de l'Hôpital (Collection J Chinh)"

Bản đồ năm 1890 cho thấy

  • Huyện Yên Hưng
  • Huyện Ngieu Phong
  • Huyện Hoàng Bồ

Các công sứ Pháp ở Quảng Yên gồm: Boissière (1886), Martin-Dupont (1887), Benoit (1889), Groleau (1891), Doumergue (1892), G. Benoit (1893, lần 2), N. Auer (1900), Benoit (lần 3, 1901), Guerrier (1905), Perret (1906), Fitte (1907), Conrandy (1910), Pellereau (1911), Petitet (1912)...[6]

Tham khảo

  1. ^ Sắc lệnh số 130/SL năm 1949
  2. ^ Sắc lệnh số 31/SL năm 1950
  3. ^ Sắc lệnh số 221/SL năm 1955
  4. ^ a b Tên làng xã Việt Nam đầu thế kỷ 19, trang 82-84.
  5. ^ Lịch triều hiến chương loại chí, Phan Huy Chú, trang 138.
  6. ^ “Indochine annamite : la connaissance du pays jusqu'en 1900”. Bulletin de l'Ecole française d'Extrême-Orient. 21 (1): 197–278. 1921. doi:10.3406/befeo.1921.2895. ISSN 0336-1519.

Liên kết ngoài

Read other articles:

Hidrogen klorida (komponen utama dari asam lambung) Hiperklorhidri atau hiperklorhidria adalah kelainan pada lambung yang ditandai dengan sekresi asam lambung yang berlebih saat tidak ada makanan di dalam lambung.[1][2] Hiperklorhidri biasa berkaitan dengan ulkus peptikum atau ulkus usus dua belas jari.[3][4] Sebab Hiperklorhidria dapat terjadi karena produksi hormon gastrin yang tidak seimbang, sehingga mempengaruhi kerja sel parietal yang berfungsi mengsekresika…

陆军第十四集团军炮兵旅陆军旗存在時期1950年 - 2017年國家或地區 中国效忠於 中国 中国共产党部門 中国人民解放军陆军種類炮兵功能火力支援規模约90门火炮直屬南部战区陆军參與戰役1979年中越战争 中越边境冲突 老山战役 成都军区对越轮战 紀念日10月25日 陆军第十四集团军炮兵旅(英語:Artillery Brigade, 14th Army),是曾经中国人民解放军陆军第十四集团军下属的…

1979 single by Siouxsie and the BansheesThe Staircase (Mystery)Single by Siouxsie and the BansheesB-side20th Century BoyReleased23 March 1979 (1979-03-23)Recorded1978GenrePost-punkLength3:06LabelPolydorSongwriter(s) Siouxsie Sioux John McKay Steven Severin Kenny Morris Producer(s)Nils StevensonSiouxsie and the Banshees singles chronology Hong Kong Garden (1978) The Staircase (Mystery) (1979) Playground Twist (1979) Music videoThe Staircase (Mystery) on YouTube The Staircase (Myste…

American politician (1854–1929) Myron T. Herrick42nd Governor of OhioIn officeJanuary 11, 1904 – January 8, 1906LieutenantWarren G. HardingPreceded byGeorge K. NashSucceeded byJohn M. PattisonU.S. Ambassador to FranceIn office1912–1914Preceded byRobert BaconSucceeded byWilliam Graves SharpIn office1921–1929Preceded byHugh Campbell WallaceSucceeded byWalter Evans Edge Personal detailsBornMyron Timothy Herrick(1854-10-09)October 9, 1854Lorain County, Ohio, U.S.DiedMarch 31, 19…

Kuri-Galzu IRaja Babilonia‘Aqar Qūf, Dūr-Kurigalzu kuno(monumental sisa Ziggurat, sebelah barat Bagdad)Berkuasax – 1375 SMPendahuluKadašman-Ḫarbe IPenerusKadašman-Enlil IWangsaKass Kurigalzu I (meninggal skt. 1375 SM), biasanya bertuliskan ku-ri-gal-zu tapi terkadang dengan m atau d determinatif,[1] merupakan raja Kass ke-17 atau dinasti ketiga yang bertakhta di Babilon, ia bertanggung jawab atas satu dari program pembangunan yang paling luas dan tersebar luas dimana bukti bert…

Eddy Rate Muis Komandan Pusat Polisi Militer TNI ke-4Masa jabatan20 Maret 2020 – 19 Juli 2021 PendahuluDedy IswantoPenggantiNazali Lempo Informasi pribadiLahir0 Juli 1963 (umur 60) IndonesiaAlma materAkademi Militer (1986)Karier militerPihak IndonesiaDinas/cabang TNI Angkatan DaratMasa dinas1986—2021Pangkat Mayor Jenderal TNISatuanPolisi Militer (CPM)Sunting kotak info • L • B Mayor Jenderal TNI (Purn.) Eddy Rate Muis, S.H., M.H. (lahir Juli 1963) adalah…

Historic graveyard in DeKalb County, Georgia, US United States historic placeDecatur CemeteryU.S. National Register of Historic PlacesU.S. Historic district Show map of AtlantaShow map of GeorgiaShow map of the United StatesLocation229 Bell St., Decatur, GeorgiaCoordinates33°46′56″N 84°17′32″W / 33.78222°N 84.29222°W / 33.78222; -84.29222Area54 acres (22 ha)Built1826[2]ArchitectScott, Robert et al.; Pauley, W.C.NRHP reference No.97000459…

Gimje 김제시Daftar kota di Korea SelatanTranskripsi Bahasa Korea • Hangul김제시 • Hanja金堤市 • Romanisasi yang DirevisiGimje-si • McCune-ReischauerKimje-si BenderaEmblem GimjeLokasi di Korea SelatanKoordinat: 35°48′06″N 126°53′20″E / 35.80167°N 126.88889°E / 35.80167; 126.88889Koordinat: 35°48′06″N 126°53′20″E / 35.80167°N 126.88889°E / 35.80167; 126.88889Negara&…

Pour les articles homonymes, voir Latouche. Serge LatoucheSerge Latouche en 2012BiographieNaissance 12 janvier 1940 (84 ans)Vannes (Morbihan, France)Nationalité françaiseFormation Université Lille-IIIActivités Économiste, professeur d'université, essayisteAutres informationsA travaillé pour Université Paris-SudInstitut d'étude du développement économique et socialUniversité de LilleMouvement DécroissanceŒuvres principales Le temps de la décroissancemodifier - modifier le code…

États de la Zone monétaire ouest-africaine Intéressés à l'adhésion La Zone monétaire ouest-africaine (ZMOA) (en anglais : West African Monetary Zone, WAMZ) est une union regroupant les pays membres de la communauté économique des États de l'Afrique de l'Ouest (CEDEAO) qui n’utilisent pas le franc CFA. Fondée en 2000, elle a pour but de créer l'eco, une monnaie commune sur le modèle de l'euro de l'Union européenne. Elle est le pendant à l'Union économique et monétaire oues…

For the album by Chemistry, see Second to None (Chemistry album). For the rap band, see 2nd II None. ELVIIS: 2nd to NoneCover to the standard edition of the albumGreatest hits album by Elvis PresleyReleasedOctober 7, 2003 (2003-10-07)[1]RecordedJuly 5, 1954 – February 4, 1976Genre Rock and roll rockabilly country Length78:39LabelRCAProducer Ernst Mikael Jorgensen Ray Bardani[2] Elvis Presley chronology ELV1S: 30 #1 Hits(2002) ELVIIS: 2nd to None(2003) Hitstor…

Building in Delhi, India Dholpur House 28°36′30″N 77°13′36″E / 28.608204°N 77.226728°E / 28.608204; 77.226728 Dholpur HouseGeneral informationArchitectural styleArt DecoCountryIndiaCurrent tenantsUnion Public Service CommissionOpening1920s Dholpur House is the former residence of the Rana of Dholpur in Delhi. It is located next to India Gate on Shahjahan Road. It was constructed in the 1920s in the Art Deco style. The walls on the exterior are painted in white…

Untuk kegunaan lain, lihat Hampden Park (disambiguasi). Hampden ParkUEFA Informasi stadionPemilikQueen's Park F.C.OperatorHampden Park LimitedLokasiLokasiKing's Park, Glasgow SkotlandiaKonstruksiDibuka1903Direnovasi1999Data teknisPermukaanRumputKapasitas52.103PemakaiQueen's Park F.C. (1903–sekarang)Glasgow Tigers (1969–1972)Celtic (1994–1995)Scottish Claymores (1998–2004)Asosiasi Sepak Bola SkotlandiaScottish Football LeagueTim nasional sepak bolaSunting kotak info • L • BB…

Maryland gubernatorial election 1811 Maryland gubernatorial election ← 1810 11 November 1811 1812 →   Nominee Robert Bowie John Eager Howard Party Democratic-Republican Federalist Popular vote 51 25 Percentage 67.10% 32.90% Governor before election Edward Lloyd Democratic-Republican Elected Governor Robert Bowie Democratic-Republican Elections in Maryland Federal government Presidential elections 1788–89 1792 1796 1800 1804 1808 1812 1816 1820 1824 1828 1832 183…

University in Germany This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: University of Ulm – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (November 2014) (Learn h…

Defunct Venezuelan television station Not to be confused with RCTI, RPTV (TV channel), or RTV (Indonesian TV network). This article's lead section may be too short to adequately summarize the key points. Please consider expanding the lead to provide an accessible overview of all important aspects of the article. (September 2021) Television channel Radio Caracas TelevisiónCountryVenezuelaHeadquartersCaracas, Distrito Capital, VenezuelaProgrammingLanguage(s)SpanishOwnershipOwnerRadio Caracas Tele…

GLIMMERDeveloper(s)Steven Salzberg & Arthur DelcherStable release3.02 / 9 May 2006 (2006-05-09) Available inC++TypeBioinformatics toolLicenseOSI Certified Open Source Software under the Artistic LicenseWebsiteccb.jhu.edu/software/glimmer/index.shtml In bioinformatics, GLIMMER (Gene Locator and Interpolated Markov ModelER) is used to find genes in prokaryotic DNA.[1] It is effective at finding genes in bacteria, archea, viruses, typically finding 98-99% of all relativel…

Pour l’article homonyme, voir Quettreville-sur-Sienne (commune déléguée). Quettreville-sur-Sienne L'église Notre-Dame-et-Sainte-Agathe. Administration Pays France Région Normandie Département Manche Arrondissement Coutances Intercommunalité Communauté de communes Coutances Mer et Bocage Maire Mandat Guy Geyelin 2020-2026 Code postal 50660 et 50210 Code commune 50419 Démographie Populationmunicipale 3 188 hab. (2021) Densité 65 hab./km2 Géographie Coordonnées 48°…

Докладніше: Втрати силових структур внаслідок російського вторгнення в Україну У статті наведено список втрат українських військовослужбовців у російсько-українській війні за травень 2023 року (включно). Втрати з українського боку публікуються в обмеженому форматі та з…

Dalam nama Tionghoa ini, nama keluarganya adalah Wang. Wang XiaoshuaiWang Xiaoshuai di Berlinale 2019Lahir22 Mei 1966 (umur 57)Shanghai, TiongkokPekerjaanSutradara, penulis naskah, pemeran, produserTahun aktif1993-kini Wang Xiaoshuai Hanzi tradisional: 王小帥 Hanzi sederhana: 王小帅 Alih aksara Mandarin - Hanyu Pinyin: Wáng Xiăoshuài Wang Xiaoshuai (Hanzi sederhana: 王小帅; Hanzi tradisional: 王小帥; Pinyin: Wáng Xiăoshuài; lahir 22 Mei 1966) adalah seoran…

Kembali kehalaman sebelumnya